Burdur-Antalya Yolu

Toroslar kamp rotamızın ilk sabahında Burdur’da uyanıyoruz. Bugün Toros Dağlarını aşacak, tarihi kervan yolu üzerindeki tarihi kervansaray ve han yapılarını göreceğiz. Öğleden sonra ise Termessos Antik Kenti’ni görmeyi ve uygun bir bölgede kamp kurarak konaklamayı planlıyoruz.

Önceki sene de Burdur’a gelmiş, Salda Gölü kıyısında kamp kurmuş ve şehir merkezini gezip görmüştük. Bu defa merkezde fazla zaman geçirmiyor, tarihi saat kulesi altında birer sabah kahvesi içip yola devam ediyoruz.

Burdur-Antalya yolu üzerinde, Selçuklu dönemi mirası İncir Han’ı ve Susuz Kervansaray’ı göreceğiz.

Öncesinde, Burdur’a 15 km mesafede yer alan İnsuyu Mağarası görülebilir.

İncir Han – Kervansaray

İncir Han 14. yüzyılda Anadolu Selçuklu Sultanı tarafından yaptırılmış. Avlusu ve çatısı yıkılmış olmasına karşın sütunların heybeti etkileyici ve fotojenik görünüyor. Taç kapının üst kısmında işlenmiş istiridye kabuğu formundaki kemerli kapı nişi ve taş işçiliği dikkat çekici! Kemerin bitiminde, sağda ve solda karşılıklı birer aslan figürü görülüyor. Kervansaray 1982’de Anıtsal Yüksek Kurulu tarafından tescil edilmiş olmak ile birlikte henüz restore edilmemiş ve terkedilmiş durumda.

Hanın kitabesinde şöyle yazarmış: “Bu mübarek hanı imar ettiren emir Büyük sultan şahlar şahı muazzam toprakların sahibi Arap ve Acem’in seyidi karaların sultanı ve denizlerin İskender’i zamanın İskender gibi son taçlı sultanı Selçuklu’nun dünyadaki başkanı dinin fetihçisi Keyhüsrev Oğlu Keykubat oğlu Keyhüsrev. Müminlerin emiri 636 (M1238).”

Internette araştırırken rastladığım bir fotoğrafta kılıç ve kalkan işlemeleri de açıkça görünüyor idi. Kalıntılar üzerinde bulamadım! Bu figürler Selçuklu’dan yüzyıllar önce, aynı topraklar üzerinde antik şehirler kurmuş Pisidialılara ait semboller olarak biliniyor.

Ana yol ayrımından kervansaraya kadar devam eden yol boyunca mesire yeri düzenlemesi yapılmış. Toprak bir futbol sahası, mangal tezgahları ve piknik masaları görüyoruz.

Aynı yolun devamında başlayan dağlık bölgede Sefer yitiği (Seferyiğit) Mağarası rotaya eklenebilir. Biz gitmedik. Bu mağara, turizme açılmış değil ve internette okuduğum kadarı ile define avcıları tarafından talan edilmiş. Mağara içinin karanlık, zeminin kaygan olduğundan ve içeride oksijen azlığı tehlikeli olabileceğinden bahsediliyor.

Susuz Han – Kervansaray

Susuz Han, ıssız ve terkedilmiş görünüyor. Köy girişinde gördüğümüz tabeladan itibaren çevre düzenlemesi yapılmış. Aralık kalmış taç kapıdan içeri giriyoruz.

Binanın kitabesi bulunamamış ancak mimari ve süsleme detaylarına bakılarak 13. yüzyıla tarihleniyor.

Kapalı bölüm duvarları her cephede dıştan payandalarla desteklenmiş, duvarlarda mazgal pencereleri açılmış. İçeride, güneş açısına bağlı olarak enteresan ışık-gölge fotoğrafları çekilebilir. Güneşin yükseldiği öğle saatinde ise içerisi karanlık görünüyor ve kötü kokuyor. Oldukça detaylı işlenmiş taç kapısını fotoğraflamak için öğleden sonrası saatler daha uygun olabilir.

Geometrik süslemelere ilaveten, taç kapının etrafındaki figürlü süslemeler dikkat çekici. Kapı açıklığının iki yanında yer alan niş kemerlerin üzerindeki iki ejder figürü karşı karşıya bakıyor görünüyor. Kayıtlara göre, iki ejder figürünün ortasında bir insan yüzü veya güneş diski figürü işlenmiş. İzler günümüze kadar net olarak ulaşamamış olacak ki ben göremedim.

Kemerlerin üst köşelerinde, birbirine doğru uçar şekilde ellerini uzatmış iki melek figürü tasvir edilmiş. Kapının iki yanındaki nişlerin üzerinde belli belirsiz küçük aslan figürleri yer alıyor.

Susuz Han çevresinde ve içinde kısa süreli arkeolojik kazı çalışmaları yapılmış. Roma (Bizans) dönemine ait çeşitli objeler, nal, zincir gibi çeşitli metal objeler, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait sikkeler bulunmuş. Bu tarihlere göre, göç ve ticaret yolu üzerine inşa edilmiş kervansarayın yüzyıllar boyunca amacına uygun olarak kullanılmaya devam edilmiş olduğu anlaşılıyor.

– – o – –

Termessos Antik Kenti’ni gezdikten sonra öğle yemeği ve kamp mutfağı alışverişi için Döşemealtı merkezine gidiyoruz. Bu akşam Ekşili Göleti kıyısında kamp kuracağız.

Güllük Dağı’nın eteklerine kurulmuş antik kent yoluna tırmanmadan önce, güzergah üzerinde yer alan Kırkgöz Han ve Karain Mağarası da görülebilir.

Antik Kenti gezdikten sonra Antalya yönünde devam ederseniz tarihi kervan yolunda bir han daha görebilirsiniz. 13. yüzyılın başlarına tarihlenen Evdir Han, antik bir kentin nektopol kalıntısı üzerine kurulmuş. Yapımında çevredeki mezar taşları ve lahitler de kullanılmış. Fotoğraflarına bakılırsa sıraladığımız dört kervansaray içinde mimari olarak en zengini olduğu görünüyor. Haberlere göre, tarihi yapının Akdeniz Üniversitesi ve Belediye işbirliği ile restore edilmesi ve çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapması öngörülüyor. Proje henüz hayata geçmemiş.

16.09.2019